Κολπικός Τοκετός μετά από Καισαρική (VBAC)

Πόσο πιθανό είναι να καταλήξω με καισαρική;

Δυστυχώς στη χώρα μας το ποσοστό των καισαρικών είναι από τα υψηλότερα παγκοσμίως και μάλιστα πολλές από αυτές πραγματοποιούνται χωρίς να συντρέχει ιατρικός λόγος.

Ποιες είναι οι επιλογές μου για να γεννήσω μετά από μια καισαρική;

Ουσιαστικά υπάρχουν δύο επιλογές: Ο κολπικός τοκετός μετά από καισαρική (VBAC) και η προγραμματισμένη καισαρική. Το καθένα από αυτά έχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα.

Εάν σκέφτεστε τις επιλογές σας, οι προηγούμενη/ες κυήση/εις και το ιατρικό ιστορικό σας παίζουν σημαντικό ρόλο και πρέπει να ληφθούν υπ’ όψιν. 

Συγκεκριμένα σε αυτά περιλαμβάνονται τα παρακάτω:

• Ο λόγος για τον οποίο πραγματοποιήθηκε η προηγούμενη καισαρική
• Εάν είχατε στο παρελθόν κολπικό τοκετό
• Εάν είχατε κάποια επιπλοκή κατά τη διάρκεια της καισαρικής ή κατά την ανάρρωση
• Το είδος της τομής που πραγματοποιήθηκε στη μήτρα
• Εάν έχουν παρουσιαστεί προβλήματα κατά την τρέχουσα κύηση
• Πόσα παιδιά θα επιθυμούσατε να αποκτήσετε στο μέλλον. Οι κίνδυνοι αυξάνονται με κάθε καισαρική που πραγματοποιείται, επομένως αν σχεδιάζετε να αποκτήσετε περισσότερα παιδία καλό είναι να επιχειρηθεί η αποφυγή καισαρικής, εφόσον αυτό είναι εφικτό.  

Τι σημαίνει VBAC;

Το VBAC προέρχεται από το “Vaginal Birth After Caesarean” που σημαίνει κολπικός τοκετός μετά από καισαρική. Αυτός μπορεί να επιτευχθεί φυσιολογικά ή με τη χρήση εμβρυουλκών / σικίας.

Τι είναι η προγραμματισμένη καισαρική;

Όταν έχετε καταφύγει στην επιλογή της καισαρικής, τότε αυτή προγραμματίζεται στις 39 εβδομάδες κύησης (εκτός εάν συντρέχουν λόγοι να πραγματοποιηθεί νωρίτερα). Αυτό συμβαίνει σε αυτό το στάδιο, διότι νωρίτερα είναι πιο πιθανό το νεογνό να χρειαστεί αναπνευστική υποβοήθηση.

Ποιες είναι οι πιθανότητες να πετύχει το VBAC;

Μετά από μια καισαρική, περίπου το 75% των γυναικών που είχαν μια εγκυμοσύνη χωρίς επιπλοκές θα πετύχουν κολπικό τοκετό.

Παράγοντες που κάνουν την επιτυχία του VBAC πιο πιθανή είναι:

• Ιστορικό προηγούμενου κολπικού τοκετού. Εάν είχατε έναν κολπικό τοκετό πριν ή μετά από μια καισαρική, τότε οι πιθανότητες ενός επιτυχημένου VBAC είναι περίπου στο 85%.
• Αυτόματη έναρξη τοκετού
• Δείκτης μάζας σώματος (BMI) <30.  

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα ενός επιτυχημένου VBAC;

Το επιτυχημένο VBAC έχει λιγότερες επιπλοκές από μία προγραμματισμένη καισαρική. 

Εάν πετύχετε VBAC:

• Θα έχετε περισσότερες πιθανότητες να πετύχετε κολπικό τοκετό στο μέλλον
• Θα έχετε συντομότερη ανάρρωση και θα μπορείτε να επιστρέψετε στις καθημερινές σας δραστηριότητες νωρίτερα.
• Η διαμονή σας στην κλινική θα είναι συντομότερη
• Θα αποφύγετε τους κινδύνους μια επέμβασης (καισαρική)
• Το νεογνό θα έχει λιγότερες πιθανότητες να έχει αναπνευστικά προβλήματα

Ποια είναι τα μειονεκτήματα του VBAC;

• Μπορεί να χρειαστεί να υποβληθείτε σε επείγουσα καισαρική κατά τη διάρκεια του τοκετού. Αυτό συμβαίνει περίπου στο 25% των περιπτώσεων. Οι πιθανότητες δηλαδή είναι ελαφρώς περισσότερες σε σύγκριση με το να συμβεί αυτό όταν είστε σε τοκετό για πρώτη φορά στη ζωή σας, που είναι περίπου στο 20%.
• Έχετε ελαφρώς περισσότερες πιθανότητες να χρειαστείτε μετάγγιση αίματος σε σύγκριση με μια γυναίκα που θα υποβληθεί σε προγραμματισμένη καισαρική.
• Υπάρχει μικρό ρίσκο να συμβεί διάσταση ή ρήξη της παλιάς ουλής στη μήτρα, περίπου 0.5%. Εάν συμβεί αυτό, προχωράμε άμεσα σε επείγουσα καισαρική. Το ρίσκο αυτό αυξάνεται κατά 2 με 3 φορές όταν πραγματοποιείται πρόκληση τοκετού.
• Μπορεί να συμβεί ρήξη περινέου κατά τον τοκετό.

Πότε ΔΕΝ προτείνεται VBAC;

Είναι γενικά μια επιλογή για τις περισσότερες γυναίκες, αλλά δεν προτείνεται όταν:

• Έχετε 3 ή περισσότερες προηγούμενες καισαρικές
• Η μήτρα σας είχε υποστεί ρήξη σε προηγούμενη τοκετό
• Έχετε υποβληθεί σε «κλασική» καισαρική, όταν δηλαδή η τομή στη μήτρα συμπεριλαμβάνει και το άνω τμήμα της.
• Έχετε άλλου είδους επιπλοκές κατά την κύηση που υπαγορεύουν την πραγματοποίηση προγραμματισμένης καισαρικής.

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της προγραμματισμένης καισαρικής;

• Μικρότερο ρίσκο ρήξης μήτρας (0.01%)
• Αποφεύγονται γενικά τα ρίσκα του εμπεριέχονται σε ένα κολπικό τοκετό.

Ποια είναι τα μειονεκτήματα της προγραμματισμένης καισαρικής;

• Οι επόμενες καισαρικές συνήθως διαρκούν περισσότερο από ότι η πρώτη λόγω των πιθανών συμφύσεων, οι οποίες κάνουν το χειρουργείο τεχνικά πιο δύσκολο και αυξάνουν την πιθανότητα για τραυματισμό του εντέρου ή της ουροδόχου κύστης. 
• Πιθανή λοίμωξη της τομής που μπορεί να καθυστερήσει σημαντικά την ανάρρωση
• Ενδέχεται να χρειαστεί μετάγγιση αίματος
• Υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος για εμφάνιση θρόμβωσης
• Η ανάρρωση διαρκεί μεγαλύτερο διάστημα και χρειάζεται περισσότερο χρόνο για να επιστρέψετε στις καθημερινές σας δραστηριότητες.
• Πιο πιθανό να οδηγηθείτε σε προγραμματισμένη καισαρική στο μέλλον. Περισσότερες πιθανότητες για τη δημιουργία συμφύσεων αναλογικά με τον αριθμό των καισαρικών που έχουν εκτελεστεί. Αυξημένη πιθανότητα ο πλακούντας να αναπτυχθεί εντός της τομής της μήτρας (διεισδυτικός πλακούντας), γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε βαριά αιμορραγία που ενδεχομένως να καταλήξει σε μαιευτική υστερεκτομή.
• Πιθανότητα μικρού τραυματισμού του νεογνού τη στιγμή που πραγματοποιείται η τομή στη μήτρα (2%)
• Πιθανότητα για αναπνευστικά προβλήματα στο νεογνό τα οποία συνήθως δε διαρκούν πολύ. Περίπου 4-5% των νεογνών που γεννιούνταν με προγραμματισμένη καισαρική στις 39 εβδομάδες θα εμφανίσουν αναπνευστικά προβλήματα συγκριτικά με το 2-3% των νεογνών μετά από το VBAC, ενώ περίπου 6% αυτών όταν η προγραμματισμένη καισαρική πραγματοποιείται στις 38 εβδομάδες.

Τι θα συμβεί αν ξεκινήσει ο τοκετός ενώ σχεδιάζω να κάνω VBAC;

Πηγαίνετε απευθείας στην κλινική, όπου θα παρακολουθείται συνεχώς η κατάσταση του εμβρύου και η δική σας, ώστε αν διαπιστωθεί οποιοδήποτε πρόβλημα να υπάρχει άμεση πρόσβαση στο χειρουργείο.

Τι θα συμβεί αν δεν ξεκινάει ο τοκετός ενώ σχεδιάζω να κάνω VBAC;

Εάν συμπληρώσετε τις 41 εβδομάδες κύησης και δεν έχει ξεκινήσει ο τοκετός τότε μπορείτε να επιλέξετε να πραγματοποιηθεί προγραμματισμένη καισαρική. Κατά προτίμηση αποφεύγουμε την πρόκληση τοκετού, διότι αυξάνει τις πιθανότητες για ρήξη μήτρας.