Θεραπεία
Ενδομητρίωσης

SERVICES

Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες του European Society of Human Reproduction and Embryology (ESHRE) οι γυναίκες με ενδομητρίωση έρχονται αντιμέτωπες με ένα ή και με τα δύο παρακάτω προβλήματα: Κοιλιακό άλγος και υπογονιμότητα.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο και η θεραπεία διακρίνεται σε:

Θεραπεία που αφορά γυναίκες με κοιλιακό άλγος

Διαχωρίζεται σε Φαρμακευτική και Χειρουργική

1. Η φαρμακευτική θεραπεία: Με τη σειρά της διακρίνεται σε μη ορμονική και ορμονική.

(α) Η μη ορμονική στηρίζεται κυρίως στη χορήγηση ΜΣΑΦ αλλά και σε άλλου τύπου αναλγητικά.

(β) Η ορμονική περιλαμβάνει: Τα αντισυλληπτικά δισκία, τα προγεσταγόνα, τα αντιπρογεσταγόνα, τους GnRH αγωνιστές, τους αναστολείς αρωματάσης καθώς και το Mirena (ενδομήτρια συσκευή με λεβονοργεστρέλη). Όλες οι παραπάνω επιλογές ενδέχεται να μειώσουν τη δυσπαρεύνια, τη δυσμηνόρροια και το μη κυκλικό πυελικό άλγος. Σε κάθε γυναίκα γίνεται εξατομίκευση της θεραπείας βασιζόμενη στην αποτελεσματικότητα της αγωγής, τις ανεπιθύμητες ενέργειες και την προσωπική της επιλογή. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται στη χορήγηση GnRH αγωνιστών, διότι θέτουν τη γυναίκα παροδικά σε μεταεμμηνοπαυσιακό status, εκθέτοντάς την σε κίνδυνο οστεοπόρωσης. Για το λόγο αυτό χορηγείται για μικρά χρονικά διαστήματα ή προτείνεται η συγχορήγηση add-back θεραπείας. Οι αναστολείς αρωματάσης δίνονται σε συνδυασμό με αντισυλληπτικά δισκία, προγεσταγόνα και GnRH αγωνιστές στην περίπτωση deep endometriosis με ορθοκολπική εντόπιση που ανθίσταται στη φαρμακευτική και χειρουργική αντιμετώπιση.

2. Η χειρουργική θεραπεία: Αν η ενδομητρίωση διαπιστωθεί κατά την εκτέλεση διαγνωστικής λαπαροσκόπησης και έχει ληφθεί η συγκατάθεση της γυναίκας, τότε προτείνεται άμεση αντιμετώπιση (“see and treat”). Αυτή περιλαμβάνει όχι μόνο απλά ablation της προσβεβλημένης περιοχής, αλλά επιμελή εκτομή του περιτοναίου που έχει προσβληθεί. Σε περίπτωση ενδομητριώματος η κατάλληλη θεραπεία είναι η εκτέλεση κυστεκτομής και προτείνεται η χορήγηση ορμονοθεραπείας μετεγχειρητικά (σε γυναίκες που δεν επιθυμούν να συλλάβουν σύντομα), διότι μειώνει την πιθανότητα επανεμφάνισή της. Σε καταστάσεις deep endometriosis ή επέκτασης σε γειτονικά όργανα απαιτείται επιμελής εκτομή των βλαβών, χειρουργείο το οποίο είναι τεχνικά δύσκολο και εργώδες. Παρουσιάζεται παρακάτω video με επίδειξη 2 επεμβάσεων με deep endometriosis και ενδομητριωσικά οζίδια στην ουροδόχο κύστη (endometriotic nodules) που πραγματοποιήθηκε στο Εθνικό Συνέδριο British Society of Gynaecological Endoscopy (BSGE).

Τέλος, για μείωση του ποσοστού εμφάνισης συμφύσεων μετεγχειρητικά δύναται να χρησιμοποιηθεί oxidised regenerated cellulose κατά τη διενέργεια λαπαροσκόπησης. Δεν συστήνεται η χρήση ορμονοθεραπείας μετεγχειρητικά, διότι πρόσφατες έρευνες καταδεικνύουν ότι δεν υπάρχει βελτίωση όσον αφορά τον πόνο.

Θεραπεία που αφορά γυναίκες με υπογονιμότητα

Δεν προτείνεται χρήση ορμονικής φαρμακευτικής αγωγής (κυρίως GnRH αγωνιστών) σε γυναίκες με υπογονιμότητα λόγω ενδομητρίωσης καθώς δεν αυξάνει την πιθανότητα εγκυμοσύνης.

Χειρουργική θεραπεία: Σε γυναίκες με ενδομητρίωση σταδίου Ι & ΙΙ (ελάχιστη και ήπια αντίστοιχα) (American Society for Reproductive Medicine-ASRM) προτείνεται ablation ή εκτομή των βλαβών με συνοδό συμφυσιόλυση ως η καταλληλότερη θεραπεία για επίτευξη εγκυμοσύνης μετεγχειρητικά. Ιδιαίτερα η χρήση του CO2 laser λαπαροσκοπικά για την καταστροφή των εστιών ενδομητρίωσης έχει καλύτερα αποτελέσματα.
Σε γυναίκες με ενδομητρίωση σταδίου ΙΙΙ & ΙV (μέτρια και σοβαρή αντίστοιχα) (American Society for Reproductive Medicine-ASRM) η χειρουργική παρέμβαση έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει την πιθανότητα εγκυμοσύνης.
Σε περίπτωση ενδομητριώματος, συστήνεται η ολοκληρωτική αφαίρεση του τοιχώματος της κύστης καθώς αυτό αυξάνει την πιθανότητα εγκυμοσύνης. Η χρήση ορμονοθεραπείας πριν ή μετά το χειρουργείο δεν προτείνεται καθώς δεν αυξάνει την πιθανότητα εγκυμοσύνης.